بلاکچین به زبان ساده
اگر شما هم در طی سال های اخیر جزو افرادی بوده باشید که در حوزه ارز دیجیتال (Cryptocurrency) فعالیت کرده اند قطعا با فناوری بلاک چین آشنایی دارید. می توان گفت تقریبا حدود 10 سال است که فناوری بلاک چین همه چیز رو تحت تاثیر خود قرار داده، این در حالی هست که برخی افراد فکر می کنند که بلاک چین تنها در بازار های ارز دیجیتال و رمز ارز ها کاربرد دارد، اما کاربرد های فناوری بلاک چین تنها به این موارد ختم نمی شود (در ادامه ی مقاله با کاربرد های فناوری بلاک چین بیشتر آشنا خواهید شد).
حال یک سوال اساسی برای تمامی افراد در میان هست که بلاکچین چیست و از چه فناوری استفاده میکند؟ ما در این مقاله از پارت ارتباط آوا قصد داریم تا به بررسی فناوری بلاکچین، کاربردهای بلاکچین، انواع بلاکچین و … بپردازیم. اگر شما هم جزو افراد علاقه مند به این مفاهیم هستید پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
زمانی که صحبت از ذخیره داده در مقیاس های بزرگ می شود مفهوم پایگاه های داده به میان می آید. پایگاه داده (Database) به مجموعه‌ای از داده های سازمان یافته گفته می شود که به صورت الکترونیکی در سیستم های کامپیوتری ثبت و ذخیره می شوند. پردازش و ذخیره داده ها در پایگاه های داده به وسیله سخت افزار های پیشرفته و با سرعت بالا انجام می شود.
با ظهور فناوری بلاک چین یک روش جایگزین برای ثبت و ذخیره داده ها به وجود آمد، در واقع بلاک چین یک ایده جدید رو برای ذخیره داده ها ارائه کرد، به طوری که به جای ذخیره و پردازش داده ها در پایگاه های متمرکز، مجموعه ای از داده ها در اختیار کاربران شبکه قرار می گیرد. همین موضوع یکی از تفاوت های شبکه بلاک چین با پایگاه های داده است. با توزیع داده در بین کاربران، دستکاری و عوض کردن داده ها در شبکه بلاکچین غیر ممکن است در حالی که پایگاه های داده به نوعی متمرکز هستند و تنها یک نفر یا یک سازمان به این داده ها دسترسی داره.
بهترین تعریف برای بلاک چین چیست؟
در واقع واژه بلاک چین “Blockchain” از ترکیب دو کلمه “Block” و “Chain” به وجود آمده و در لغت به معنای “زنجیره بلوک” هست. بدین معنی که بلاک چین زنجیره ای از اطلاعات دیجیتالی هست و هر بلاک حاوی این اطلاعات رو در خود نگهداری می کند. در یک تعریف کلی میتوان گفت که بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده، غیر متمرکز، و اشتراکی و عمومی است که به صورت زنجیره ای از بلاک ها تشکیل شده و همونطور که گفتیم هر بلاک وظیفه ذخیره سازی اطلاعات رو بر عهده داره، اطلاعاتی مانند میزان مبلغ، زمان و تاریخ خرید شما و اطلاعات خریداران و فروشندگان.
بلاک چیست؟
همونطور که پیش تر اشاره کردیم واژه بلاک چین از ترکیب دو واژه بلاک و چین تشکیل شده است. بلاک ها صفحات دفتر کل توزیع شده و اصلی ترین بخش تشکیل دهنده شبکه بلاک چین هستند. بخش اصلی فناوری بلاک چین هستند. در شبکه بلاک چین هر بلاک اطلاعاتی رو مانند آدرس عمومی فرستنده و گیرنده، زمان انجام معامله و یا تراکنش، هش (Hash)اختصاصی خود و بلاک قبلی رو در بر داره و این اطلاعات به صورت دائمی ذخیره شده و نه تنها قابلیت حذف شدن بلکه قابلیت تغییر رو هم به دلیل وجود سیستم رمز نگاری ندارند.
انواع بلاک چین
شبکه بلاک چین انواع مختلفی داره که در ادامه مقاله به معرفی هر کدام می پردازیم.
بلاک چین عمومی
در بلاک چین عمومی همان طور که از اسم آن پیداست عموم مردم امکان دسترسی به اطلاعات و عضویت به این شبکه رو دارند و محدودیتی در این زمینه ها وجود ندارد.
بلاک چین خصوصی
از بارز ترین و مهم ترین ویژگی بلاک چین خصوصی می توان به محدودیت در دسترسی اطلاعات اشاره کرد در این نوع از شبکه بلاک چین تمامی افراد دسترسی به اطلاعات رو ندارند و شما برای دسارسی به اطلاعات نیاز به تایید دارید.
بلاک چین هیبرید
بلاک چین هیبرید در واقع ترکیبی از بلاک چین خصوصی و عمومی هست و مزایای هر دو نوع این بلاک چین ها رو دارا می باشد. لازم به ذکر هست که ورود به این شبکه برای همه ی افراد آزاد نیست.
بلاک چین کنسرسیومی
بلاک چین کنسرسیومی (Consortium Blockchain) تقریبا غیر متمرکز و برای افراد، شرکت ها، مجموعه ها و یا سازمان هایی مناسب هست که قصد همکاری با یکدیگر رو دارند، زیرا آن ها می توانند در این شبکه اطلاعات رو به اشتراک بگذارند و از امنیت آن هم مطئن باشند.
بلاک چین چگونه کار میکند؟
در شبکه بلاک چین هر داده برای ذخیره سازی درون بلاک ها قرار می گیرد. برای ثبت و ذخیره داده در بلاک ها هیچ محدودیتی برای نوع داده وجود ندارد اما هر بلاک ظرفیت مشخصی رو برای ذخیره سازی داره که پس از تکمیل، این بلاک ها به صورت زنجیری در کنار هم قرار می گیرند و به هم متصل می شوند. در ادامه با این مراحل بیشتر آشنا خواهید شد.
شروع تراکنش
با انجام هر تراکنش و یا معامله در شبکه بلاک چین یک بلاک جدید به شبکه افزوده می شود.
تایید تراکنش
با بانجام تراکنش و سپس ثبت درخواست انتقال، ماینر‌های شبکه مسئول تایید تراکنش شما هستند بدین صورت که اطلاعات جدید توسط کامپیوتر ها وارد سیستم می شوند.
ذخیره تراکنش
بعد از انجام تراکنش، تراکنش شما در یک بلاک ثبت و ذخیره خواهد شد ثبت خواهد شد و بعد از تایید صحت تراکنش، امضای دیجیتالی و مبلغ درخواستی شما هم در یک بلاک ذخیره می شوند.
اضافه شدن بلاک به بلاک چین با استفاده از هش (Hash)
با اتمام مراحل قبلی و تایید شدن تمامی معاملات یک بلاک، کد شناسایی هش به بلاک اختصاص پیدا می کند و بعد بلاک به شبکه بلاک چین اضافه می شود و تمامی کاربران شبکه امکان دسترسی به بلاک افزوده شده رو دارند.
مزایا و معایب بلاکچین
در حال حاضر شبکه بلاک چین پیشرفت های بسیار زیادی داشته اما این فناوری هم مانند فناوری های دیگر از مزایا و معایبی برخوردار هست و از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه مقاله با اصلی ترین مزایا و معایب این تکنولوژی آشنا خواهید شد.
مزایای بلاکچین
- تمرکز زدایی
- امنیت بالا
- دستکاری نشدن اطلاعات
- شفافیت ثبت و ذخیره اطلاعات
- کاهش هزینه‌های پردازش اطلاعات
- عضویت بدون نیاز به تایید در شبکه‌های بلاک چین عمومی
- امکان دسترسی آزاد به اطلاعات برای عموم مشارکت‌کنندگان در یک شبکه
معایب بلاکچین
- مقیاس پذیری
- تخصصی بودن بیش از حد
- دشوار بودن اعمال بروز رسانی با توجه به تایید کردن اطلاعات توسط همه ی کاربران
کاربردهای بلاکچین چیست؟
همونطور که در ابتدای مقاله گفتیم بسیاری از افراد که در بلاک چین ورود نکرده و دارای تخصص در این حوزه نیستند فکر می کنند که این تکنولوژی تنها ارز های دیجیتال و رمز ارز ها کاربرد داره و از سایر کاربرد های آن مطلع نیستند گرچه در ابتدا این شبکه ها به فعالیت در زمینه های کریپتوکارنسی ها محدود می شدند اما با گذشت زمان و پیشرفت بیشتر کاربرد های این تکنولوژی بیشتر شد. از جمله کاربرد های شبکه بلاکچین می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- بیمه
- انرژی
- آموزش
- بانکداری
- رای دادن
- حسابداری
- علم پزشکی
- صنعت بازی
- زنجیره تأمین
- صنعت هوایی
- ارزهای دیجیتال
- صنعت پرداخت
- قراردادهای هوشمند
- مدیریت منابع انسانی
- مالکیت در دنیای دیجیتال
- هوش مصنوعی و اینترنت اشیا
آیا بلاک چین امن است؟
آیا بلاک چین امن است؟ این سوال یکی از متداول ترین سوال هایی هست که کاربران شبکه بلاک چین و یا افرادی در که حال آشنایی و تحقیق درباره این شبکه هستند مطرح می کنند. شبکه بلاک چین از امنیت بالایی برخوردار هست و تغییر دادن اطلاعات هر بلاک کاری دشوار و نشدنی هست به این دلیل که هر بلاک حاوی هش خود و هش بلاک قبل از آن است.
حال این سوال برای شما پیش می آید که هش چیست؟ هش (Hash) نوعی کد همواره ثابت و تغییر ناپذیر متشکل از حروف و اعداد است و هر بلاک در شبکه بلاک چین کد هش متخص خود رو داره. این کد ها به وسیله یک عملکرد ریاضی ایجاد شده و اطلاعات دیجیتال رو به رشته‌ای از اعداد و حروف تبدیل می کنند.
خلاصه نکات و نتیجه گیری
ما در این مقاله از پارت ارتباط آوا سعی کردیم تا شما عزیزان رو به طور کامل با شبکه بلاک چین، مزایا و معایب و همچنین کاربرد های آن آشنا کنیم. بلاک چین یک بستر قدرتمند غیرمتمرکز برای ذخیره داده هاست. به طور کلی تعریف کلی میتوان گفت که بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده، غیر متمرکز، و اشتراکی و عمومی است که به صورت زنجیره ای از بلاک ها تشکیل شده و از امنیت بالایی برخوردار هست. این شبکه دائما در حال پیشرفت هست و می تواند یک نقطه عطف در دنیا باشد.
