شاپرک چیست؟ با مهم‌ترین وظایف شاپرک آشنا شوید
شبکه شاپرک یک شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی به عنوان یک رابط در بین بانک مرکزی، شرکت های PSP و شبکه بانکی هست که در سطح بین المللی با توجه به الگوبرداری از عملکرد شبکه‌های پرداخت، طراحی شده و با همکاری یکسری از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت از تاریخ 1391/10/05، فعالیت خودش رو شروع کرده. جالبه که بدونید امکان خرید الکترونیکی تا قبل از سال 1383 در شبکه پرداخت کشور وجود نداشت.
بعد از گذشت مدتی و استقبال مردم از پرداخت های الکترونیکی توسط دستگاه های پوز یا به اصطلاح دستگاه های کارتخوان در فروشگاه‌های تجاری، رستوران ها، سوپر مارکت ها و مراکز خرید، تمامی بانک‌ها تلاش کردند تا صاحبان مشاغل و کسب و کار های مختلف رو به استفاده از دستگاه های کارتخوان برای سهولت و آسانی و مزیت های بی شمار دیگر به استفاده از دستگاه های کارتخوان تشویق و این افراد به استفاده از این دستگاه ها قانع کنند.
سرانجام این رقابت به استفاده چندین دستگاه کارتخوان در یک فروشگاه منجر شد. بانک مرکزی هم با توجه به این موضوع به دنبال یک راه حل برای رفع این مشکل بود و در پی این مسئله تصمیم گرفت تا یک شبکه یکپارچه پرداخت راه اندازی کند و اقدام به راه اندازی شبکه شاپرک کرد. واژه شاپرک مخفف، شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی هست. شبکه شاپرک با چشم انداز “جایگزین تبادل الکترونیکی پول به جای تبادل فیزیکی آن همراه با نظارت دقیق، مستمر و هوشمند در نظام پرداخت کشور” تعریف شده بود.
وظایف شاپرک
کنترل رقابت بانک ها برای ارائه دستگاه های کارتخوان و سامان دهی این دستگاه از جمله وظایف شبکه شاپرک بود که تا قبل از عملیاتی شدن این شبکه تعریف شده بودند. اما مهم ترین اقدامات و وظایف شبکه شاپرک در سال های اولیه فعالیت خود توقف واریز آنی پایانه های فروش و دادن مجوز یا لغو مجوز شرکت های پی اس پی (PSP) بود.
اما در گذر زمان و در سال 1392، یکی دیگر از اقدامات پیش بینی شده شبکه شاپرک پیاده کردن کارمزد روی تراکنش های دستگاه های پایانه فروش بود که بعدا هم به وقوع پیوست و به مرور زمان وظایف شبکه شاپرک به دلیل گسترش شبکه های پرداخت بانکی توسعه پیدا کرد. در ادامه این مقاله از پارت ارتباط آوا شما عزیزان با مهم ترین وظایف شبکه شاپرک آشنا خواهید شد، پس با ما همراه باشید.
انتشار گزارش اقتصادی
شبکه شاپرک همچنین وظیفه دارد که گزارش‌های اقتصادی شبکه الکترونیکی پرداخت کارت رو به صورت ماهانه، سالانه و چهار ساله منتشر کند. گزارش اقتصادی شاپرک برای اطلاع‌رسانی در فضای پرداخت الکترونیک منتشر شده و هدف از انتشار این گزارش کمک به فعالان حوزه پرداخت الکترونیک کشور در زمینه های اجرایی و تصمیم‌گیری هست.
اعطای مجوز به شرکت‌های پی اس پی (PSP)
یکی از وظایف مهم شاپرک اعطای مجوز به شرکت‌های psp هست. اعطای مجوز فعالیت در زمینه “ارائه خدمات پرداخت الکترونیک” بعد از انطباق با قوانین شبکه شاپرک به وسیله بانک مرکزی انجام می شود و شرکت های پی اس پی (PSP) پس از دریافت مجوز، ملزم به رعایت مقررات ابلاغ شده بانک مرکزی هستند.
لازم به ذکر هست که فعالیت شرکت های پی اس پی تحت بازرسی شاپرک قرار می‌گیرد. در حال حاضر حدود 12 شرکت پی اس پی در حال فعالیت هستند. شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد، به پرداخت ملت، پرداخت الکترونیک سداد و … از جمله این شرکت ها هستند.
ثبت درخواست پذیرندگی
شبکه شاپرک برای این که متقاضیان بتوانند درخواست های خودشون رو به طور جامع ثبت و برای شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت ارسال کنند، سامانه جامع پذیرندگان رو راه‌اندازی کرد. برای ثبت درخواست پذیرندگی، شبکه شاپرک درخواست پذیرندگی رو به شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت که مورد تأیید هستند ارسال می‌کند.
شرکت پی اس پی هم بعد از عقد قرارداد پذیرندگی و تحویل و راه‌اندازی ابزار پذیرش، تأییدیه خودش رو به شاپرک اعلام می‌کند. در ادامه ابزار پذیرش پذیرنده فعال هست و پذیرنده قادر به ارسال تراکنش از طریق ابزار پذیرش هست.
بستن درگاه پرداخت اینترنتی در صورت تخلف
بسته شدن درگاه پرداخت اینترنتی در صورت تخلف یکی از مهم ترین وظایف شبکه شاپرک هست. شبکه شاپرک و یا نهاد هایی مانند پلیس فتا و دادستانی این امکان رو دارند که درخواست بستن یک درگاه پرداخت مشکوک رو بدهند و شرکت ارائه دهنده خدمات پرداخت هم ملزم به اجرای درخواست این نهادهاست.
اعطای مجوز به شرکت‌های پرداخت یار
اعطای مجوز به شرکت‌های پرداخت یار یکی دیگر از وظایف شبکه شاپرک هست. شرکت‌های پرداخت این امکان رو دارند تا در چارچوب سندی تدوینی از طرف بانک مرکزی و بر اساس قرار داد منعقد شده با شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت PSP و شاپرک، پرداخت‌هایی که بدون نیاز به کارت هستند مانند پرداخت‌های درون برنامه‌ای رو برای پذیرندگان خود، مبتنی بر زیر ساخت‌های همراه انجام بدهند و بعد به شبکه شاپرک ارسال کنند.
ارائه تأییدیه به کارت خوان‌های موبایلی
ارائه تأییدیه به کارت خوان‌های موبایلی بر طبق “الزام پرداخت های همراه مبتنی بر M-POS بر عهده شبکه شاپرک هست.
خطاهای شاپرک
همونطور که گفتیم شبکه شاپرک به عنوان یک واسط در بین شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت الکترونیک، بانک مرکزی و شبکه های بانکی عمل می کند. حال ممکن هست که شما در زمان پرداخت با یکسری از خطاها از طرف این شبکه مواجه بشید و اطلاعات لازم رو در این باره نداشته باشید. به همین دلیل قصد داریم تا شما عزیزان رو با تعدادی از این خطاها آشنا کنیم.
(P)
شبکه شتاب و شاپرک
شبکه شتاب و شاپرک یکی نیستند. سشبکه شتاب یک شبکه بانکداری الکترونیک هست که توسط بانک مرکزی و در سال 1381 با هدف ایجاد، راه‌اندازی و راهبری سوئیچ ملی به منظور اتصال شبکه پرداخت بانک‌ها به هم و در نهایت ایجاد زمینه ای برای انجام مبادلات بین بانکی به صورت الکترونیکی ایجاد شد. اگر شبکه شاپرک رو با توجه به شبکه شتاب تعریف کنیم، شاپرک شبکه‌ای هست شبیه به شتاب که شبکه‌های پرداخت پایانه های فروشگاهی بانک‌ها رو به یک شبکه بزرگ‌تر وصل می‌کند.
لازم به ذکر هست که همه ی تراکنش‌های الکترونیکی شبکه بانکی از زیر ساخت‌های شبکه شتاب عبور می کنند، اما از سوئیچ شرکت‌های پی اس پی (PSP) و شرکت شاپرک عبور نمی‌کنند. شاپرک صرفا تراکنش‌های پذیرفته شده روی پایانه‌های متعلق به شرکت‌های پی‌اس‌پی رو ثبت می‌کند.
پشتیبانی شاپرک
شما عزیزان میتوانید برای رفع مشکلات احتمالی در زمینه خرید دستگاه های کارتخوان و یا موارد دیگر در قدم اول با شرکت ارائه دهنده خدمات بانکداری الکترونیک PSP ارتباط بگیرید و در صورت عدم رفع مشکل با مرکز عملیات شاپرک با شماره “4-22926402” تماس بگیرید و با ارائه اطلاعات مورد نیاز نسبت به رفع مشکل مربوطه اقدام کنید.
خلاصه مقاله و نتیجه گیری
حتما تا به حال برای شما اتفاق افتاده که برای انجام برخی از تراکنش های مالی مانند پرداخت هزینه های خرید، خرید شارژ، پرداخت قبوض و … از دستگاه‌های کارتخوان استفاده کرده باشید. اگر تا حالا دقت کرده باشید، پس از انجام تراکنش به وسیله این دستگاه ها و اخذ رسید تراکنش، لوگو و علامت شبکه شاپرک روی این رسیدها درج شده.
به طور کلی هیچ تفاوتی ندارد که شما برای انجام تراکنش از خدمات کدام بانک و یا کدام دستگاه کارتخوان استفاده می کنید. ردپای شبکه شاپرک در بیشتر تراکنش های بانکی قابل مشاهده هست. اما در این بین ممکنه که این سوال برای شما پیش بیاد که شبکه شاپرک چیه؟
در جواب این سوال باید بگیم که شبکه ی شاپرک یک شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی هست و به عنوان یک واسط در بین بانک مرکزی، شبکه‌های بانکی و بانک مرکزی و شرکت‌های ارائه دهنده‌ی خدمات پرداخت عمل می کند و با هدف مدیریت دستگاه های کارتخوان و کنترل رقابت بانک‌ها در ارائه‌ی خدمات مالی به دستگاه های کارتخوان و روش‌های پرداخت تشکیل شده است.
