اصطلاحات و عبارات مهم مالیاتی – قسمت چهارم
✅برگ اجرای مالیاتی
برگ اجرای مالیاتی سند و اعلامیه ای می باشد که توسط توسط سازمان امور مالیاتی، به وصول اجباری بدهی مالیات قطعی از محل اموال و دارایی مودی صادر می شود. در نتیجه صدور برگ اجرایی، سازمان امور مالیاتی حق خواهد داشت اموال مودی را توقیف کند و با فروش آنها، اصل مالیات، جرایم و هزینه ها را از محل وجوه حاصل از فروش اموال وصول نماید.
اصولاً تا زمان قطعیت یافتن بدهی مالیاتی صدور برگ اجرایی ممنوع است.
✅اداره امور مالیاتی
واحد اداری دولتی می باشد که وظیفه شناسایی مودیان و بررسی درآمد های مشمول مالیات و تعیین مالیات، مطالبه و وصول مالیات را برعهده دارد.
✅مفهوم ابلاغ اوراق مالیاتی
با توجه به اینکه اوراق مالیاتی، موجد حقوق و تکالیفی برای مودی و سازمان امور مالیاتی می باشد لذا در مورد برخی اوراق مالیاتی، اعتبار اجرایی آنها مشروط به ابلاغ صحیح به مودی می باشد.
(ابلاغ مالیاتی: روش های مشخص قانونی جهت رساندن اوراق به اطلاع مودی.)
✅انواع ابلاغ اوراق مالیاتی
۱- ابلاغ واقعی
۲-ابلاغ قانونی
ابلاغ واقعی: وقتی که ابلاغیه به شخص مودی یا به یکی از بستگان یا مستخدمین او در محل سکونت یا محل کار وی ابلاغ و رسید آن اخذ شود. در مواردی که اوراق به هر دلیل به جای تسلیم به مودی یا بستگان و مستخدم وی در محل سکونت یا کار مودی و اخذ رسید، به اشکال قانونی دیگری مانند الصاق اوراق به درب محل سکونت یا محل کار مودی یا از طریق درج در روزنامه کثیر الانتشار ابلاغ شود، ابلاغ قانونی تلقی می شود.
برحسب اینکه ابلاغ اوراق بطور واقعی انجام شده یا بطور قانونی، مودی حقوق و موقعیت متفاوتی جهت اعتراض به اوراق پیدا می کند!
✅هیات حل اختلاف مالیاتی
هیات حل اختلاف مالیاتی مرجعی قانونیست برای رسیدگی به اعتراضات مودیان و اشخاص ثالث بابت اوراق مربوط به تعلق و مطالبه تعهد مالیاتی می باشد. طرح اعتراض در هیات های حل اختلاف مالیاتی و دفاع از آن توسط مودی و وکیل مالیاتی، انجام می شود.
این هیات های متشکل از سه نفر می باشد. رسیدگی به اعتراض در مرحله اول در هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی صورت می گیرد و سپس هیات با صدور رای، در خصوص اعتراض صورت گرفته تصمیم گیری می نماید. رای هیات اختلاف بدوی، قابل شکایت توسط مودی و یا سازمان امور مالیاتی می باشد که در این حالت هیات حل اختلاف تجدیدنظر به شکایت از رای هیات بدوی رسیدگی کرده و رای می دهد. رای هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر اصولاً قطعی و قابل اجرا می باشد.
✅شورای عالی مالیاتی
شورای عالی مالیاتی مرجعی قانونی متشکل از بیست و پنج عضو مستقر در سازمان امور مالیاتی می باشد که دارای اختیارات و وظایف مشخص قانونیست. به عنوان مثال اعلام نظر در مورد شیوه اجرای قوانین و مقررات مالیاتی. البته لازم به ذکر است، در موارد مشخص قانونی، آرای هیات های حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر، قابل شکایت بوده و رسیدگی توسط شعب شورای عالی مالیاتی خواهد بود!
✅مفاصا حساب مالیاتی
سندی که بنا به تقاضای مودی توسط سازمان امور مالیاتی صادر شده و مفاد آن دلالت بر آن دارد که مودی بدهی قطعی مالیاتی خود را پرداخت نموده را برگه مفاصا مالیاتی می نامند. این گواهی تنها در صورتی قابل صدور می باشد که مودی کلیه بدهی های قطعی خود را پرداخت نموده باشد. همچنین مودی می تواند با پرداخت یا ترتیب دادن پرداخت بدهی مالیاتی قطعی خود از سازمان امور مالیاتی درخواست صدور گواهی پرداخت مالیات کند. دریافت این گواهی در موارد زیادی برای دریافت تسهیلات بانک یا تمدید پروانه فعالیت ضروری می باشد.
✅مسئولیت تضامنی مالیاتی
در مواردی که قانون، شخص یا اشخاصی را علاوه بر مودی، مکلف به پرداخت بدهی مالیاتی مودی کند سازمان می تواند برای وصول بدهی یاد شده به هرکدام از این اشخاص رجوع کرده و بدهی مزبور را، از شخص مورد نظر مطالبه کند. به این گونه مسئولیت، که چند نفر مسئول یک بدهی مالیاتی مشخص باشند مسئولیت تضامنی گفته می شود. مسئولیت تضامنی بر خلاف اصل بوده و صرفا در مواردی ممکن است که قانون تصریح نموده باشد. برای مثال مسئولیت تضامنی کارفرما در کسر و پرداخت مالیات حقوق حقوق گیران یکی از موارد گفته شده می باشد.
✅تامین مالیاتی
در مواردی که مالیات مؤدی هنوز قطعی نشده و یا مراحل اجرایی مربوطه طی نشده و بیم تفریط مال یا اموال از طرف مؤدی به قصد فرار از پرداخت مالیات برود، سازمان امور مالیاتی ای توانایی را دارد که با ارائه دلایل کافی، از هیأت حل اختلاف مالیاتی، قرار تأمین مالیات را خواسته و در صورتی که هیأت مذکور، صدور قرار را، لازم تشخیص دهد، قرار تامین مالیات از محل اموال مودی را صادر خواهد کرد.
سپس معادل همان مبلغ از اموال و وجوه مؤدی که نزد وی و یا اشخاص ثالث باشد، توقیف شده و مؤدی و اشخاص ثالث حق نخواهند داشت اموال مورد تأمین را از تصرف خود خارج کنند!
✅ انتقال اموال به منظور فرار از پرداخت مالیات
با توجه به اینکه سازمان امور مالیاتی حق دارد برای وصول بدهی مالیاتی قطعی مودیان، از طریق صدور برگ اجرایی مالیاتی اموال مودی را توقیف کرده و به فروش برساند، ممکن است مودی به منظور دور کردن مال از دسترسی سازمان امور مالیاتی، اموال خود را بطور غیر واقعی به دیگری انتقال دهد. در چنین مواردی، انتقال مال به قصد فرار از پرداخت بدهی مالیاتی صورت گرفته است. باید توجه داشت که در این صورت سازمان امور مالیاتی می تواند با طرح دعوی در مرجع قضایی درخواست ابطال معامله دهد.
✅مفهوم مودی
هر شخص که به خاطر تحصیل درآمد مالیات پذیر و یا داشتن املاک و اموال در مواردی که قانون معین می کند، مکلف به انجام تکالیف مالیاتی از جمله پرداخت مالیات می شود. همانطور که میدانید اشخاص، به دو دسته حقیقی و حقوقی تقسیم می شوند.
✅اشخاص حقوقی مشمول مالیات
تمام اشخاص حقوقی ایرانی، نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران و یا خارج از ایران دارند باید مالیات پردخت کنند. همچنین اشخاص حقوقی غیر ایرانی نسبت درآمدهای کسب شده در ایران یا از ایران مکلف به پرداخت مالیات می باشند.
✅اشخاص حقیقی مشمول مالیات
اشخاص حقیقی “مقیم ایران” بابت درآمد هایی که چه در ایران و چه خارج از ایران بدست می آورند بعنوان مودی، مشمول مالیات می باشند (ولی توجه داشته باشید که اشخاص حقیقی ایرانی “مقیم خارج از ایران” تنها بابت درآمدهایی که در ایران کسب می کنند، مشمول مالیات هستند) بنابراین درآمد های شخص غیر مقیم تحصیل شده در خارج از ایران اصولاً مشمول مالیات نمی باشد. اشخاص خارجی مقیم خارج از ایران نیز صرفاً بابت درآمدهایی که داخل ایران تحصیل کنند مکلف به پرداخت مالیات می باشند.
✅مفهوم شخص در حکم مودی
علاوه بر کسانی که به دلیل تحصیل درآمد یا داشتن موقعیت مالیاتی طبق قانون بعنوان مودی مشمول مالیات هستند، اشخاصی هم هستند که نه به خاطر تحصیل درآمد بلکه به دلیل حکم خاص قانون مسئول پرداخت مالیات شخص دیگری می شوند. این گونه اشخاص “در حکم مودی” شناخته می شوند. مثلاً کارفرمای شخص حقوق بگیر، مکلف است مالیات حقوق بگیر خود را از محل حقوق پرداختی به وی پرداخت کند.
✅اشخاص ثالث در حکم مودی
در مواردی نیز قانون اشخاصی غیر از فرد مودی (اشخاص ثالث) را، به خاطر عدم رعایت تکالیف قانونی خاصی توسط آنها مکلف به پرداخت مالیات می کند. برای مثال چنانچه اداره امور مالیاتی از بانک و یا اشخاصی که دارای اطلاعاتی در خصوص درآمد مودی هستند اسناد و اطلاعات تقاضا کند و شخص اخیر از ارائه اطلاعات و اسناد مورد تقاضا خودداری نماید، وی بعنوان “در حکم مودی” مکلف به پرداخت مالیات مربوط به مودی می باشد.
بیشتر بدانید:
